#ພຣະທັມບໍ່ແມ່ນທຳມະຊາດທັງປວງ ປຽບພຣະທັມເໝືອນໃບປະດູ່ລາຍ 2-3 ໃບ ທີ່ຫຼົ່ນ ປຽບສິ່ງທີ່ຕັດສະຮູ້ມີຫຼາຍເໝືອນໃບຢູ່ເທິງຕົ້ນ
- "ພຣະທັມ" ບໍ່ແມ່ນທຳມະຊາດທັງປວງ ແຕ່ຄືຄຳສອນຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ ທີ່ເອົາມາບອກເມື່ອຕອນທີ່ຍັງມີຊີວິດຢູ່ ພຽງພໍເພື່ອການຕັດສະຮູ້ ນິພານ ແຕ່ຄວາມຮູ້ຂອງພຣະອົງນັ້ນ (ພຸດທະ) ມີຫຼາຍກວ່າທີ່ເອົາມາບອກ ຍົກເອົາເລື່ອງໃບໄມ້ມາປຽບ ເພື່ອຄວາມເຂົ້າໃຈ
...เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน ใบประดู่ลาย ๒-๓ ใบ ที่เราถือด้วยผ่ามือกับใบที่บนต้น ไหนจะมากกว่ากัน ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่าข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ใบประดู่ลาย ๒-๓ ใบที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือด้วยฝ่าพระหัตถ์มีประมาณน้อย ที่บนต้นมากกว่า พระเจ้าข้า พ. อย่างนั้นเหมือนกัน ภิกษุทั้งหลาย สิ่งที่เรารู้แล้วมิได้บอกเธอ ทั้งหลายมีมาก ก็เพราะเหตุ ไร เราจึงไม่บอก เพราะสิ่งนั้นไม่ประกอบด้วยประโยชน์ มิใช่พรหมจรรย์เบื้องต้น ย่อมไม่เป็นไปเพื่อความหน่าย ความคลายกำหนัด ความดับ ความสงบ ความรู้ยิ่ง ความตรัสรู้ นิพพานเพราะเหตุนั้น เราจึงไม่บอก...
- ເມື່ອພຣະພຸດທະເຈົ້າ ອະນຸປາທິເສສະນິບພານ ພຣະທັມຈຶ່ງເປັນສາດສະດາແທນ ເພາະນາມມະທຳຈຶ່ງແທນນາມມະທຳໄດ້
...ดูก่อนอานนท์ บางที่พวกเธอจะพึงมีความคิดอย่างนี้ว่า ปาพจน์มีพระศาสดาล่วงแล้ว พระศาสดาของพวกเราไม่มี ข้อนี้พวกเธอไม่พึงเห็นอย่างนั้น ธรรมก็ดีวินัยก็ดีอันใดอันเราแสดงแล้ว ได้บัญญัติไว้แล้วแก่พวกเธอ ธรรมและวินัยอันนั้นจักเป็นศาสดาแห่งพวกเธอ โดยกาลล่วงไปแห่งเรา...
ພຣະທັມບໍ່ແມ່ນທຳມະຊາດທັງປວງເໝືອນດັ່ງທີ່ຫຼາຍຄົນເຂົ້າໃຈ ເພາະວ່າໃນທຳມະຊາດທັງປວງນັ້ນ ມັນລວມມີທັງທັມຊົ່ວ ທັມທີ່ບໍ່ປະກອບດ້ວຍປະໂຫຍດ ດັ່ງນັ້ນ ພຣະທັມຈຶ່ງບໍ່ແມ່ນທຳມະຊາດທັງຜິດ ພຣະທັມທີ່ພຣະອົງເອົາມາບອກມີພຽງເລັກໜ້ອຍ.
ທຽບຄຽງໃນພຣະສູດດ້ານລຸ່ມນີ້ ພຣະພຸດທະເຈົ້າຕັດສອນພຣະທັມ ທີ່ເປັນໄປໃນທາງ "ກັມຂາວວິບາກຂາວ" ແລະ "ກັມບໍ່ດຳບໍ່ຂາວ ມີວິບາກບໍ່ດຳບໍ່ຂາວ ເປັນໄປເພື່ອການສິ້ນກັມ" ເທົ່ານັ້ນ.
...[๘๘] พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้ว่า ดูก่อนปุณณะกรรม ๔ ประการนี้ เราทำให้แจ้งชัดด้วยปัญญาอันยิ่งเอง แล้วสอนผู้อื่นให้รู้ตาม ๔ ประการนั้นเป็นไฉน ดูก่อนปุณณะ กรรมดำมีวิบากดำมีอยู่ กรรมขาวมีวิบากขาวมีอยู่ กรรมทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาวมีอยู่ กรรมไม่ดำไม่ขาว มีวิบากไม่ดำไม่ขาว เป็นไปเพื่อความสิ้นกรรมมีอยู่...