#ທັມແລະວິໄນຈະແຍກອອກຈາກກັນບໍ່ໄດ້ ທັມກໍເປັນອະກາລິໂກ ວິໄນກໍເປັນອະກາລິໂກ

ພຣະພຸດທະເຈົ້າບັນຍັດວິໄນກໍເພື່ອໃຫ້ຮູ້ທັມ ບັນຍັດທັມກໍເພື່ອໃຫ້ຮູ້ວິໄນ ການລຶບລ້າງວິໄນຍ່ອມມີເພາະການລຶບລ້າງທັມ ການລຶບລ້າງທັມຍ່ອມມີເພາະການລຶບລ້າງວິໄນ ດັ່ງນັ້ນ ທັມແລະວິໄນຈະແຍກອອກຈາກການບໍ່ໄດ້ ທັມກໍຄືວິໄນ ວິໄນກໍຄືທັມນັ້ນເອງ.

...เพราะเหตุดังนี้แล การลบล้างวินัยย่อมมีเพราะการลบล้างธรรม การลบล้างธรรมย่อมมีเพราะการลบล้างวินัย...

ສິນຈັ່ງໃດກະເອີ້ນວ່າສິນ ມີຢູ່ໃນໂລກ ບໍ່ວ່າພຣະພຸດທະເຈົ້າຈະອຸບັດຂຶ້ນຫຼືຍັງບໍ່ອຸບັດຂຶ້ນກໍຕາມ ສິນບໍ່ໄດ້ມີຫຼັງຈາກທີ່ພຣະພຸດທະເຈົ້າບັນຍັດຂຶ້ນ ແຕ່ເມື່ອພຣະພຸດທະເຈົ້າອຸບັດຂຶ້ນແລ້ວ ພຣະພຸດທະເຈົ້າທັງຫຼາຍກໍດີ ພຣະສາວົກທັງຫຼາຍກໍດີ ຍ່ອມຊັກຊວນມະຫາຊົນຫ້ສະມາທານໃນສິນນັ້ນ

...จริงอยู่ ศีลนั้น เมื่อพระพุทธเจ้า อุบัติขึ้นแล้วก็ตาม ยังมิได้อุบัติขึ้นก็ตาม เป็นไปอยู่ในโลก เมื่อพระพุทธเจ้าอุบัติขึ้นแล้ว พระพุทธเจ้าทั้งหลายก็ดี พระสาวกทั้งหลายก็ดี ย่อมชักชวนมหาชนให้สมาทานในศีลนั้น เมื่อพระพุทธเจ้า ยังมิได้อุบัติขึ้น พระปัจเจกพุทธเจ้า สมณพรหมณ์พวกกรรมวาทีประพฤติชอบธรรม พระเจ้าจักรพรรดิมหาราช และพระมหาโพธิสัตว์ ย่อมชักชวนมหาชนให้สมาทาน (ในศีลนั้น) พวกสมณพราหมณ์ผู้เป็นบัณฑิตก็สมาทาน (ศีลนั้น) แม้ด้วยตนเอง สมณพราหมณ์เป็นต้นเหล่านั้น ครั้นบำเพ็ญกุศลธรรมนั้นให้บริบูรณ์แล้ว ย่อมเสวยสมบัติในหมู่ทวยเทพและในหมู่มนุษย์...

ພຣະພຸດທະເຈົ້າຈະຊົງອຸບັດຂຶ້ນ ຫຼື ຍັງບໍ່ອຸບັດຂຶ້ນກໍຕາມ ພຸດທະກໍຍັງມີຢູ່ ສັດຈະທັມກໍຍັງມີຢູ່ ພຣະພຸດທະເຈົ້າຕັດສະຮູ້ ບັນລຸທັມນັ້ນ ເມື່ອຕັດສະຮູ້ແລ້ວ ກໍເອົາມາບອກ ... ທີ່ພຣະພຸດທະເຈົ້າບາງອົງບັນຍັດວິໄນແລະບາງອົງຍໍ່ບັນຍັດ ບໍ່ໄດ້ໝາຍຄວາມວ່າ ວິໄນຈະເປັນອະກາລິໂກ (ປະກອບດ້ວຍການ) ຈະບັນຍັດຫຼືບໍ່ບັນຍັດ ພຣະທັມວິໄນກໍຍັງມີຢູ່ (ບໍ່ໄດ້ມີເພາະບັນຍັດຂຶ້ນ ແລະກໍບໍ່ແມ່ນບໍ່ເອີ້ນວ່າວິໄນ ພຽງເພາະບໍ່ບັນຍັດຂຶ້ນ) ພຽງແຕ່ວ່າທີ່ບັນຍັດນັ້ນກໍເພາະຢູ່ໃນຍຸກຂອງຄົນຫຍາບ ຄົນບໍ່ມີວິໄນ (ໂດຍສະເພາະຍຸກນີ້) ແຕ່ບາງອົງບໍ່ບັນຍັດ ກໍເພາະຄົນໃນຍຸກນັ້ນເປັນເວໄນຊົນມີວິໄນຢູ່ແລ້ວ ແລະຊົງທໍ້ພຣະໄທເພື່ອຈະສະແດງທັມໂດຍພິສະດານແກ່ສາວົກທັງຫຼາຍ ພຣະພຸດທະເຈົ້າບັນຍັດວິໄນໃສ່ຄົນ ໃສ່ຍຸກ ວິໄນຕ້ອງບໍ່ປະກອບດ້ວຍການ ບໍ່ແມ່ນປະກອບດ້ວຍການ.

...ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปฏิจจสมุปบาท เป็นไฉน ? เพราะชาติเป็นปัจจัยจึงมีชรามรณะ พระตถาคตทรงอุบัติก็ตาม ยังไม่ทรงอุบัติก็ตาม ธาตุนั้นเป็นธรรมฐิติ - ยังตั้งอยู่โดยธรรมดา เป็นธรรมนิยาม - ความแน่นอนอยู่โดยธรรมดา เป็นอิทัป-ปัจจยตา - ความอาศัยกันเกิดขึ้นยังคงมีอยู่ พระตถาคตตรัสรู้บรรลุธรรมนั้น ครั้นตรัสรู้แล้ว บรรลุแล้ว ทรงบอก ทรงแสดง ทรงบัญญัติ ทรงตั้งทรงเปิดเผย ทรงจำแนก ทรงทำให้ง่าย ตรัสว่าพวกเธอจงเห็น ดังนี้...

ພຣະພຸດທະເຈົ້າຈະຊົງບັນຍັດວິໄນຫຼືບໍ່ບັນຍັດ ວິໄນກໍຍັງມີຢູ່ ບໍ່ແມ່ນວ່າບັນຍັດຂຶ້ນກ່ອນຈຶ່ງຈະເອີ້ນວ່າວິໄນ ສິນຈັ່ງໃດກໍຄືສິນ ພຽງແຕ່ວ່າ ຖ້າບໍ່ໄດ້ບັນຍັດ ບໍ່ຮຽກວ່າລະເມີດ ແຕ່ຖ້າບັນຍັດຂຶ້ນແລ້ວໄປເຮັດ ຈຶ່ງຮຽກວ່າລະເມີດ ແຕ່ກໍເອີ້ນວ່າບໍ່ມີສິນເປັນອາຈິນ.

ກະທູ້ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ :  #ສິນຈັ່ງໃດກໍຄືສິນ ບໍ່ແມ່ນພຣະພຸດທະເຈົ້າບັນຍັດຂຶ້ນກ່ອນຈຶ່ງຈະເອີ້ນວ່າສິນ  #ບໍ່ສະມາທານສິນ (ບໍ່ມີສິນໂດຍປົກກະຕິ) ກັບ ທຳລາຍສິນທີ່ສະມາທານແລ້ວ (ສະມາທານແລ້ວລະເມີດ) ອັນທີສອງມີໂທດແຮງກວ່າ